Research Article
BibTex RIS Cite

TERMAL VE SPA-WELLNESS HİZMETİ VEREN İŞLETMELERİN ÖZELLİKLERİNİN SAĞLIK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: İSTANBUL İLİ ÖRNEĞİ

Year 2024, Volume: 1 Issue: 1, 64 - 77, 27.07.2024

Abstract

Sağlık, insanların hayatında çok önemli bir yere sahip olmaktadır. Sağlık turizminin bir alt başlığı olarak; medikal turizm, termal, SPA ve wellness turizmi, engelli turizmi ve ileri yaş turizmi sayılabilmektedir. Literatürde ise medikal turizm ile ilgili yapılan çalışmaların fazla olduğu, termal, SPA-wellness turizmi hakkında gerçekleştirilen çalışmaların az olduğu dikkat çekmektedir. Türkiye’de sağlık turizmi denilince akıllara ilk gelen kentlerden bir tanesi İstanbul olmaktadır. İstanbul’un sağlık turizmindeki önemine vurgu yapmak ve şehirdeki termal, SPA-wellness hizmeti veren işletmelerin bilinirliğinin sağlanıp, İstanbul iline ve bundan dolayı da Türkiye’ye gelen sağlık turistlerinin sayılarını artırmak önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, İstanbul'daki Termal ve SPA-wellness hizmeti veren işletmelerin hizmetlerini kullanan müşterilerin hizmete yönelik deneyimlerine ilişkin değerlendirilmelerini ortaya çıkarmaktır. Çalışma, İstanbul ili açısından önemli olarak görülmektedir. Nitel araştırma yöntemi benimsenen bu çalışma doküman analizi tekniğiyle değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda birtakım öneriler ifade edilmiştir. Genel olarak çalışma içerisinde parça-bütün ilişkisine dikkat edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın teorik açıdan literatüre kayda değer bir bilgi birikimi kazandırması beklenmektedir.

References

  • Akat, Ö. (2000). Pazarlama ağırlıklı turizm işletmeciliği (3. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Aktepe, C. (2013). Sağlık turizminde yeni fırsatlar ve Türkiye’de yerleşik sağlık işletmelerinin pazarlama çabaları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 170-188.
  • Altın, U., Bektaş, G., Antep, Z. ve İrban, A. (2012). Sağlık turizmi ve uluslararası hastalar için Türkiye pazarı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 157-163.
  • Aydın, D. ve Şeker, S. (2011). Kamu hastanelerinde sağlık turizmi ve turistin sağlığı uygulama rehberi. Türkiye: T.C. Sağlık Bakanlığı.
  • Aydın, D. ve Yılmaz, C. (2010). Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (Sağlık Turizmi Birimi) medikal turizm araştırması (birinci bölüm). Ankara. https://docplayer.biz.tr/743109-Tc-saglik-bakanligi-temel-saglik-hizmetlerigenel%20mudurlugu-saglik-turizmi-birimi.html Erişim: 15.05. 2021.
  • Aydın, O. (2012). Türkiye’de alternatif bir turizm; sağlık turizmi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 91-96.
  • Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı [BAKA]. (2013). Sağlık Turizmi Sektör Raporu, 11-15.
  • Bayar, K. (2019). Dünyada ve Türkiye’de sağlık turizminin önemi ve gelişimi: Antalya yöresi araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
  • Bayer, M. Z. (1992). Turizme giriş. İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını No: 253.
  • Boz, M. (2004). Turizmin gelişmesinde alternatif turizm pazarlamasının önemi, Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Bulgan, G., Oksay, A. ve Korucu, K. (2016). The evaluation of medical tourism perspective of health management and tourism management students. Joeep: Journal of Emerging Economies and Policy, 1(1), 6-46.
  • Bulut, A. ve Şengül, H. (2019). Dünyada ve Türkiye’de sağlık turizmi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(1), 45-62. DOI: 10.29226/TR1001.2019.104.
  • Cohen, E. (2008). Medical Tourism in Thailand. AU-GSB E-Journal, 1(1), 24-37.
  • Connell, J. (2006). Medical tourism: sea, sun, sand and ... surgery. Tourism Management, 27(6), 1093–1100.
  • Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2021a). Basın-yayın organlarının yeni koronavirüs (COVID-19) hastalığıyla ilgili gelişmeleri topluma yansıtmaları ve bu salgın hastalığın etkilerinin turizm açısından irdelenmesi: İstanbul ili örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 130-150.
  • Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2021b). Sağlık turizmi kapsamında medikal turizmde öne çıkan sağlık uygulamaları. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 197-216.
  • Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2022). Sağlık turizmi kapsamında aşı turizmine genel bakış: COVID-19 pandemisi süreci örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 220-254.
  • Çelik, S. (2001). Termal turizm işletmelerinin yapısı, işleyişi ve müşterilerin rekreasyon talebi 'Sandıklı Hudai Kaplıcası Modeli', Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya, Türkiye.
  • Çılgınoğlu, H. (2020). Yabancı hastalar özelinde Türkiye'nin sağlık turizmi potansiyelinin ortaya konulmasına yönelik bir araştırma. The Journal of Social Sciences, 7(44), 115-123.
  • Derin, N. ve Demirel, E. T. (2013). Sağlık hizmetlerinde kalitenin göstergesi olan hasta memnuniyetine yönelik ölçek geliştirme çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1111-1130.
  • Dimanche, F. ve Andrades, L. (2016). Tourism in Russia: a management handbook. Lille: Emerald
  • Dinçer, M. Z. (1993). Turizm ekonomisi ve Türkiye ekonomisinde turizm. İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • Erdem, Ş. (2007). Sağlık hizmetleri pazarlaması: hastaların sunulan hizmetlerin kalitesini algılamaları üzerine bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya Üniversitesi, Edirne, Türkiye.
  • Güleç, D. (2011). Sağlık turizmi kapsamında antiaging (sağlıklı yaşlanma) uygulamaları ve yaşlı bakımı: Türkiye değerlendirmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Gündüz, H. (2015). Sağlık turizmi kapsamında Pamukkale termal kaynaklarının değerlendirilmesi ve Sağlık Bakanlığı belgeli otellerde müşteri memnuniyetinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Hanefeld, J. Horsfall, D., Lunt, N. ve Smith, R. (2013). Medical tourism: a cost or benefit to the NHS? PLoS ONE, 8(10), e70406. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0070406.
  • İçöz, O. (2009). Sağlık turizmi kapsamında medikal (tıbbi) turizm ve Türkiye’nin olanakları. Journal of Yaşar University, 4(14), 2257-2279.
  • Kahraman, N. (1978). Türkiye’de sağlık turizmi. Ankara: T.C. Turizm Bankası Yayını.
  • Kostak, D. (2007). Turizm hareketleri (Türkiye örneği üzerinden sağlık turizmi), Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Lee, C. G. (2010). Health care and tourism: evidence from Singapore. Tourism Management, 31(4), 486-488.
  • Lee, M., Han, H. ve Lockyer, T. (2012). Medical tourism—attracting Japanese tourists for medical tourism experience. Journal of Travel & Tourism Marketing, 29(1), 69-86.
  • Lengyel, G. ve Ötvös, P. (2003). Cross-border cooperation in health care in the acceding countries. free movement and cross-border cooperation in Europe. The Role of Hospitals & Practical Experiences in Hospitals, Luxembourg: Entente Des Hospitaux Luxembourgeois.
  • Newman, B.Y. (2006). Medical tourism. Optometry-Journal of the American Optometric Association, 77(12), 581. https://doi.org/10.1016/j.optm.2006.10.006.
  • Öz, M. ve Uyar, E. (2014). Sağlık hizmetleri pazarlamasında algılanan hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti üzerinde ağızdan ağıza pazarlamanın etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 123-132.
  • Özer, Ö. ve Sonğur, C. (2012). Türkiye’nin dünya sağlık turizmindeki yeri ve ekonomik boyutu. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 69-81.
  • Özkurt, H. (2007). Sağlık turizmi tahvilleri. Maliye Dergisi, (152), 122-142.
  • Özsarı, S. H. ve Karatana, Ö. (2013). Health tourism situation in Turkey. Southern Clinics of Istanbul Eurasia, 24(2), 136-144.
  • Öztürk, M. ve Bayat, M. (2011). Uluslararası turizm hareketlerinde sağlık turizminin rolü ve kalite çalışmalarının önemi bir literatür çalışması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 135-156.
  • Papatya, G., Papatya, N. ve Buğra Hamşıoğlu, A. (2012). Sağlık hizmetlerinde algılanan hizmet kalitesi ve hasta memnuniyeti: iki özel hastanede karşılaştırmalı bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 87-108.
  • Seyfioğlu, S. F. (2019). Değer temelli sağlık hizmetleri modeli. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(4), 799-822.
  • Şahbaz, R. P., Akdu, U. ve Akdu, S. (2012). Türkiye’de medikal turizm uygulamaları; İstanbul ve Ankara örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(27), 267-296.
  • Tontuş, H. Ö. (2017). Sağlık turizmi nedir? SATURK Yayınları. http://www.saturk.gov.tr/images/pdf/tyst/02.pdf Erişim: 06.06.2021.
  • Ünal, A. ve Demirel, G. (2011). Sağlık turizmi işletmelerinden yararlanan müşterilerin beklentilerinin belirlenmesine yönelik bolu ilinde bir araştırma. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 1(1), 106-115.
  • Yardan, E. D., Dikmetaş, H., Us, N. C. ve Yabana, B. (2014). Türkiye ve dünyada sağlık turizmi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 8(2), 27-42.
  • Yılmaz, S., Sarıaydın, İ. ve Dilci Sönal, T. (2020). İngiltere özelinde Türkiye’nin sağlık turizmi fırsatları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(1), 74-85.
  • Zengingönül, O., Emeç, H., İyilikçi, E. D. ve Bingöl, P. (2012). Sağlık turizmi: İstanbul’a yönelik bir değerlendirme. Ekonomistler Platformu, İstanbul.
Year 2024, Volume: 1 Issue: 1, 64 - 77, 27.07.2024

Abstract

References

  • Akat, Ö. (2000). Pazarlama ağırlıklı turizm işletmeciliği (3. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Aktepe, C. (2013). Sağlık turizminde yeni fırsatlar ve Türkiye’de yerleşik sağlık işletmelerinin pazarlama çabaları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 170-188.
  • Altın, U., Bektaş, G., Antep, Z. ve İrban, A. (2012). Sağlık turizmi ve uluslararası hastalar için Türkiye pazarı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 157-163.
  • Aydın, D. ve Şeker, S. (2011). Kamu hastanelerinde sağlık turizmi ve turistin sağlığı uygulama rehberi. Türkiye: T.C. Sağlık Bakanlığı.
  • Aydın, D. ve Yılmaz, C. (2010). Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (Sağlık Turizmi Birimi) medikal turizm araştırması (birinci bölüm). Ankara. https://docplayer.biz.tr/743109-Tc-saglik-bakanligi-temel-saglik-hizmetlerigenel%20mudurlugu-saglik-turizmi-birimi.html Erişim: 15.05. 2021.
  • Aydın, O. (2012). Türkiye’de alternatif bir turizm; sağlık turizmi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 91-96.
  • Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı [BAKA]. (2013). Sağlık Turizmi Sektör Raporu, 11-15.
  • Bayar, K. (2019). Dünyada ve Türkiye’de sağlık turizminin önemi ve gelişimi: Antalya yöresi araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye.
  • Bayer, M. Z. (1992). Turizme giriş. İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını No: 253.
  • Boz, M. (2004). Turizmin gelişmesinde alternatif turizm pazarlamasının önemi, Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Bulgan, G., Oksay, A. ve Korucu, K. (2016). The evaluation of medical tourism perspective of health management and tourism management students. Joeep: Journal of Emerging Economies and Policy, 1(1), 6-46.
  • Bulut, A. ve Şengül, H. (2019). Dünyada ve Türkiye’de sağlık turizmi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 3(1), 45-62. DOI: 10.29226/TR1001.2019.104.
  • Cohen, E. (2008). Medical Tourism in Thailand. AU-GSB E-Journal, 1(1), 24-37.
  • Connell, J. (2006). Medical tourism: sea, sun, sand and ... surgery. Tourism Management, 27(6), 1093–1100.
  • Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2021a). Basın-yayın organlarının yeni koronavirüs (COVID-19) hastalığıyla ilgili gelişmeleri topluma yansıtmaları ve bu salgın hastalığın etkilerinin turizm açısından irdelenmesi: İstanbul ili örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 130-150.
  • Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2021b). Sağlık turizmi kapsamında medikal turizmde öne çıkan sağlık uygulamaları. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 197-216.
  • Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2022). Sağlık turizmi kapsamında aşı turizmine genel bakış: COVID-19 pandemisi süreci örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 220-254.
  • Çelik, S. (2001). Termal turizm işletmelerinin yapısı, işleyişi ve müşterilerin rekreasyon talebi 'Sandıklı Hudai Kaplıcası Modeli', Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya, Türkiye.
  • Çılgınoğlu, H. (2020). Yabancı hastalar özelinde Türkiye'nin sağlık turizmi potansiyelinin ortaya konulmasına yönelik bir araştırma. The Journal of Social Sciences, 7(44), 115-123.
  • Derin, N. ve Demirel, E. T. (2013). Sağlık hizmetlerinde kalitenin göstergesi olan hasta memnuniyetine yönelik ölçek geliştirme çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1111-1130.
  • Dimanche, F. ve Andrades, L. (2016). Tourism in Russia: a management handbook. Lille: Emerald
  • Dinçer, M. Z. (1993). Turizm ekonomisi ve Türkiye ekonomisinde turizm. İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • Erdem, Ş. (2007). Sağlık hizmetleri pazarlaması: hastaların sunulan hizmetlerin kalitesini algılamaları üzerine bir uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya Üniversitesi, Edirne, Türkiye.
  • Güleç, D. (2011). Sağlık turizmi kapsamında antiaging (sağlıklı yaşlanma) uygulamaları ve yaşlı bakımı: Türkiye değerlendirmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Gündüz, H. (2015). Sağlık turizmi kapsamında Pamukkale termal kaynaklarının değerlendirilmesi ve Sağlık Bakanlığı belgeli otellerde müşteri memnuniyetinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Hanefeld, J. Horsfall, D., Lunt, N. ve Smith, R. (2013). Medical tourism: a cost or benefit to the NHS? PLoS ONE, 8(10), e70406. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0070406.
  • İçöz, O. (2009). Sağlık turizmi kapsamında medikal (tıbbi) turizm ve Türkiye’nin olanakları. Journal of Yaşar University, 4(14), 2257-2279.
  • Kahraman, N. (1978). Türkiye’de sağlık turizmi. Ankara: T.C. Turizm Bankası Yayını.
  • Kostak, D. (2007). Turizm hareketleri (Türkiye örneği üzerinden sağlık turizmi), Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Lee, C. G. (2010). Health care and tourism: evidence from Singapore. Tourism Management, 31(4), 486-488.
  • Lee, M., Han, H. ve Lockyer, T. (2012). Medical tourism—attracting Japanese tourists for medical tourism experience. Journal of Travel & Tourism Marketing, 29(1), 69-86.
  • Lengyel, G. ve Ötvös, P. (2003). Cross-border cooperation in health care in the acceding countries. free movement and cross-border cooperation in Europe. The Role of Hospitals & Practical Experiences in Hospitals, Luxembourg: Entente Des Hospitaux Luxembourgeois.
  • Newman, B.Y. (2006). Medical tourism. Optometry-Journal of the American Optometric Association, 77(12), 581. https://doi.org/10.1016/j.optm.2006.10.006.
  • Öz, M. ve Uyar, E. (2014). Sağlık hizmetleri pazarlamasında algılanan hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti üzerinde ağızdan ağıza pazarlamanın etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 123-132.
  • Özer, Ö. ve Sonğur, C. (2012). Türkiye’nin dünya sağlık turizmindeki yeri ve ekonomik boyutu. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 69-81.
  • Özkurt, H. (2007). Sağlık turizmi tahvilleri. Maliye Dergisi, (152), 122-142.
  • Özsarı, S. H. ve Karatana, Ö. (2013). Health tourism situation in Turkey. Southern Clinics of Istanbul Eurasia, 24(2), 136-144.
  • Öztürk, M. ve Bayat, M. (2011). Uluslararası turizm hareketlerinde sağlık turizminin rolü ve kalite çalışmalarının önemi bir literatür çalışması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 135-156.
  • Papatya, G., Papatya, N. ve Buğra Hamşıoğlu, A. (2012). Sağlık hizmetlerinde algılanan hizmet kalitesi ve hasta memnuniyeti: iki özel hastanede karşılaştırmalı bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 87-108.
  • Seyfioğlu, S. F. (2019). Değer temelli sağlık hizmetleri modeli. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(4), 799-822.
  • Şahbaz, R. P., Akdu, U. ve Akdu, S. (2012). Türkiye’de medikal turizm uygulamaları; İstanbul ve Ankara örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(27), 267-296.
  • Tontuş, H. Ö. (2017). Sağlık turizmi nedir? SATURK Yayınları. http://www.saturk.gov.tr/images/pdf/tyst/02.pdf Erişim: 06.06.2021.
  • Ünal, A. ve Demirel, G. (2011). Sağlık turizmi işletmelerinden yararlanan müşterilerin beklentilerinin belirlenmesine yönelik bolu ilinde bir araştırma. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 1(1), 106-115.
  • Yardan, E. D., Dikmetaş, H., Us, N. C. ve Yabana, B. (2014). Türkiye ve dünyada sağlık turizmi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 8(2), 27-42.
  • Yılmaz, S., Sarıaydın, İ. ve Dilci Sönal, T. (2020). İngiltere özelinde Türkiye’nin sağlık turizmi fırsatları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(1), 74-85.
  • Zengingönül, O., Emeç, H., İyilikçi, E. D. ve Bingöl, P. (2012). Sağlık turizmi: İstanbul’a yönelik bir değerlendirme. Ekonomistler Platformu, İstanbul.
There are 46 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Health Care Administration, Health Services and Systems (Other)
Journal Section Research Articles
Authors

Oguz Cam 0000-0003-3222-3367

Early Pub Date June 28, 2024
Publication Date July 27, 2024
Submission Date March 8, 2024
Acceptance Date May 3, 2024
Published in Issue Year 2024Volume: 1 Issue: 1

Cite

APA Cam, O. (2024). TERMAL VE SPA-WELLNESS HİZMETİ VEREN İŞLETMELERİN ÖZELLİKLERİNİN SAĞLIK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: İSTANBUL İLİ ÖRNEĞİ. Sağlık Hizmetleri Araştırma Dergisi, 1(1), 64-77.