Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Spiritüalite Kavramı ve Ebelik

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 28 - 32, 28.07.2025

Ezgi Aydan Aksoy , Mine Bekar

Öz

Spiritüalite kavramı, biyopsikososyal iyi oluşu ifade eden sağlık kavramının içinde yer almaktadır. Spiritualite, bireyle çalışan ebeliğin bütüncül bakım kavramı içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bireyin spiritual boyutunu anlamak, tanımak, bakımın planlanlanmasında göz önünde bulundurmak, bireye destek sağlanmasında ebeye yardımcı olur. Bireyin spiritual boyutu, kabullenmeye, empati, sıcaklık, güven verici açık iletişime, dinlenme, duyulma, anlaşılmaya ihtiyacı vardır. Bu derlemede spiritüalite kavramı ve ebelik bakımı ilişkilendirilerek tartışılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spiritüalite Ebelik Spiritüal bakım

Etik Beyan

Etik beyan gerekmemektedir.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir destek alınmamıştır.

Kaynakça

  • Manevi Bakımı Algılama Düzeylerinin Belirlenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences/Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1).
  • Akın, B., ve Yılmaz, S. (2020). Ebelik öğrencilerinin maneviyat ve manevi bakımı algılama düzeylerinin belirlenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences/Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1).
  • Arslan, H., ve Konuk Şener, D. (2009). Stigma, spiritüalite ve konfor kavramlarının Meleis’in kavram geliştirme sürecine göre irdelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(1), 51-58.
  • Aştı, N., Pektekin, Ç., ve Adana, F. (2005). Cerrahi hemşirelik bakımının manevi boyutu. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 54, 27-34.
  • Baldacchino, D. R. (2006). Nursing competencies for spiritual care. Journal of Clinical Nursing, 15(7), 885-896.
  • Bash, A. (2004). Spirituality: The emperor's new clothes? Journal of Clinical Nursing, 13(1), 11-16.
  • Boztilki, M., ve Ardıç, E. (2017). Maneviyat ve sağlık. Journal of Academic Research in Nursing, 3(1), 39-45.
  • Çelik, A. S., Özdemir, F., Durmaz, H., ve Pasinlioğlu, T. (2014). Hemşirelerin maneviyat ve manevi bakımı algılama düzeyleri ve etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(3), 1-12.
  • Çetinkaya, B., Altundağ, S., ve Azak, A. (2007). Spiritüal bakım ve hemşirelik. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 8(1), 47-50.
  • Chapple, A., Swift, C., ve Ziebland, S. (2011). The role of spirituality and religion for those bereaved due to a traumatic death. Mortality, 16(1), 1-19.
  • Chidarikire, S. (2012). Spirituality: The neglected dimension of holistic mental health care. Advances in Mental Health, 10(3), 298-302.
  • Cook, C. C. (2004). Addiction and spirituality. Addiction, 99(5), 539-551.
  • Crowther, S., ve Hall, J. (2015). Spirituality and spiritual care in and around childbirth. Women and Birth, 28(2), 173-178.
  • Daştan, N. B., ve Buzlu, S. (2010). The effects of spirituality in breast cancer patients and spiritual care. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1), 73-78.
  • Dereli, Y., ve Gökyıdız Sürücü, Ş. (2020). Spiritüel Ebelik (4. baskı). Ankara: Akademisyen Yayınevi.
  • Ercan, F., Körpe, G., ve Demir, S. (2018). Bir üniversite hastanesinde yataklı servislerde çalışan hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin algıları. Gazi Medical Journal, 29, 17-22.
  • Ekşi, H., ve Çiftçi, M. (2017). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanım durumlarının dinî inanç ve ahlaki olgunluk düzeylerine göre yordanması. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 4(2), 181-206.
  • Ergül, Ş., ve Bayık, A. (2004). Hemşirelik ve manevi bakım. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(1), 37-45.
  • Ergül, Ş., ve Bayık Temel, A. (2007). Maneviyat ve manevi bakımı derecelendirme ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, 23(1), 75-87.
  • Erişen, M., ve Sivrikaya, S. K. (2017). Manevi bakım ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 184-190.
  • Gaskin, I. M. (2002). Spiritual midwifery. Cambridge, UK: Summertown.
  • Ghorbani, M., Mohammadi, E., Aghabozorgi, R., ve Ramezani, M. (2021). Spiritual care interventions in nursing: An integrative literature review. Supportive Care in Cancer, 29, 1165-1181.
  • Gönenç, M. İ., Akkuzu, G., Altın, D. R., ve Möroy, P. (2016). Hemşirelerin ve ebelerin manevi bakıma ilişkin görüşleri.
  • Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 34-38.
  • Hall, J. (2016). Spirituality and midwifery. Spirituality across Disciplines: Research and Practice, 217-228.
  • Hiçdurmaz, D., ve Öz, F. (2013). Stresle başetmenin bir boyutu olarak spiritüalite. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(1), 50-56.
  • Kabakcı, E. N. (2019). Ebelerde spiritüal bakım yetkinliğinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Kavak, F., Mankan, T., Polat, H., Sarıtaş, Ç. S., ve Sarıtaş, S. (2014). Hemşirelerin manevi bakıma ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 21-24.
  • McSherry, W., ve Ross, L. (Eds.). (2010). Spiritual assessment in healthcare practice. MvK Update Ltd.
  • Kavas, E., ve Kavas, N. (2015). Hastalarda manevi bakım ihtiyacı konusunda doktor, ebe ve hemşirelerin manevi destek algısının belirlenmesi: Denizli örneği. Electronic Turkish Studies, 10(14).
  • Khorshid, L., ve Arslan, G. (2006). Hemşirelik ve spiritüel bakım. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 233-243.
  • Koç, S., Güler, H., ve Koç, R. (2023). Aile danışmanlığında spiritualitenin yeri. Institute of Health Sciences Journal, 8(1), 65-72.
  • Clements, W. M., ve Koenig, H. G. (2014). Aging and God: Spiritual pathways to mental health in midlife and later years. New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/ 9781315820422
  • Kostak, M. (2007). Hemşirelik bakımının spiritüal boyutu. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(6), 105-115.
  • Kostak, M. A., Çelikkalp, Ü., ve Demir, M. (2010). Hemşire ve ebelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin düşünceleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı, 218-225.
  • Kozier, B., Erb, G., Berman, A., Snyder, S. J., Buck, M., Yiu, L., ve Stamler, L. L. (2018). Fundamentals of Canadian nursing: Concepts, process, and practice. Pearson, 1096-1119.
  • Kurt, N. (2022). Kadın sağlığında spiritüal yaklaşım ve ebelik uygulamaları. The Journal of World Women Studies, 7(1), 51-57. http://doi.org/10.5281/zenodo.7459956
  • Küçük, L. (2014). Bakımda spiritüal yaklaşım. İçinde: Aştı, T. A., Karadağ, A. (Ed.), Hemşirelik esasları hemşirelik bilimi ve sanatı (1. baskı, ss. 1136-1145). İstanbul: Akademi Yayıncılık.
  • McEwen, M. (2005). Spiritual nursing care. Holistic Nursing Practice, 19(41), 161-168.
  • Mermer, G., Demirelöz Akyüz, M., ve Ozturk Can, H. (2019). Midwifery students’ perceptions of spirituality and spiritual care: An example from Western Turkey. Journal of Religion and Health, 58, 666-676.
  • Moloney, S., Gair, S. J. W., ve Birth. (2015). Empathy and spiritual care in midwifery practice: Contributing to women's enhanced birth experiences. Women and Birth, 28(4), 323-328.
  • Narayanasamy, A., ve Owens, J. (2001). A critical incident study of nurses’ responses to the spiritual needs of their patients. Journal of Advanced Nursing, 33(4), 446-455.
  • Pargament, K. I. (2007). Spiritually integrated psychotherapy (9. baskı). New York ve London: The Guilford Press.
  • Pour, H. A., ve Özvurmaz, S. (2017). Hemşirelik ve ebelik intörn öğrencilerinde manevi bakıma yönelik algı ve uygulama modelinin değerlendirilmesi. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(3), 225-233.
  • Sawatzky, R., ve Pesut, B. (2005). Attributes of spiritual care in nursing practice. Journal of Holistic Nursing, 23(1), 19-33.
  • Seybold, K. S., ve Hill, P. C. (2001). The role of religion and spirituality in mental and physical health. Current Directions in Psychological Science, 10(1), 21-24.
  • Tanyi, R. A. (2002). Towards clarification of the meaning of spirituality. Journal of Advanced Nursing, 39(5), 500-509.
  • Taylor, E. J., Gober-Park, C., Schoonover-Shoffner, K., Mamier, I., Somaiya, C. K., ve Bahjri, K. (2019). Spiritual care at the bedside: Are we practicing what we preach? Journal of Christian Nursing, 36(4), 238-243.
  • Taylor, E. J., Mamier, I., Ricci-Allegra, P., ve Foith, J. (2017). Self-reported frequency of nurse-provided spiritual care. Applied Nursing Research, 35, 30-35.
  • Türk, R. (2020). Ebelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin görüşlerinin belirlenmesi: Kars örneği. Kafkas Journal of Medical Sciences, 10(2), 116-121.
  • Wong, K. F., Lee, L. Y. K., ve Lee, J. K. L. (2008). Hong Kong enrolled nurses perceptions of spirituality and spiritual care. International Nursing Review, 55, 333-340.
  • Yılmaz, M. (2011). Holistik bakımın bir boyutu: Spiritüalite, doğası ve hemşirelikle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 61-70.

SPIRITUALITY CONCEPT and MIDWIFERY

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 28 - 32, 28.07.2025

Ezgi Aydan Aksoy , Mine Bekar

Öz

The concept of spirituality is included in the concept of health, which expresses biopsychosocial well-being. Spirituality has an important place in the holistic care concept of midwifery working with individuals. Understanding and recognizing the individual's spiritual dimension, considering it in the planning of care, helps the midwife in providing support to the individual. The individual's spiritual dimension needs acceptance, empathy, warmth, reassuring open communication, rest, being heard, and being understood.This review aims to discuss the concept of spirituality and midwifery care in relation to each other.

Anahtar Kelimeler

Spirituality Midwifery Spiritual care

Kaynakça

  • Manevi Bakımı Algılama Düzeylerinin Belirlenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences/Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1).
  • Akın, B., ve Yılmaz, S. (2020). Ebelik öğrencilerinin maneviyat ve manevi bakımı algılama düzeylerinin belirlenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences/Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1).
  • Arslan, H., ve Konuk Şener, D. (2009). Stigma, spiritüalite ve konfor kavramlarının Meleis’in kavram geliştirme sürecine göre irdelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(1), 51-58.
  • Aştı, N., Pektekin, Ç., ve Adana, F. (2005). Cerrahi hemşirelik bakımının manevi boyutu. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 54, 27-34.
  • Baldacchino, D. R. (2006). Nursing competencies for spiritual care. Journal of Clinical Nursing, 15(7), 885-896.
  • Bash, A. (2004). Spirituality: The emperor's new clothes? Journal of Clinical Nursing, 13(1), 11-16.
  • Boztilki, M., ve Ardıç, E. (2017). Maneviyat ve sağlık. Journal of Academic Research in Nursing, 3(1), 39-45.
  • Çelik, A. S., Özdemir, F., Durmaz, H., ve Pasinlioğlu, T. (2014). Hemşirelerin maneviyat ve manevi bakımı algılama düzeyleri ve etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(3), 1-12.
  • Çetinkaya, B., Altundağ, S., ve Azak, A. (2007). Spiritüal bakım ve hemşirelik. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 8(1), 47-50.
  • Chapple, A., Swift, C., ve Ziebland, S. (2011). The role of spirituality and religion for those bereaved due to a traumatic death. Mortality, 16(1), 1-19.
  • Chidarikire, S. (2012). Spirituality: The neglected dimension of holistic mental health care. Advances in Mental Health, 10(3), 298-302.
  • Cook, C. C. (2004). Addiction and spirituality. Addiction, 99(5), 539-551.
  • Crowther, S., ve Hall, J. (2015). Spirituality and spiritual care in and around childbirth. Women and Birth, 28(2), 173-178.
  • Daştan, N. B., ve Buzlu, S. (2010). The effects of spirituality in breast cancer patients and spiritual care. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1), 73-78.
  • Dereli, Y., ve Gökyıdız Sürücü, Ş. (2020). Spiritüel Ebelik (4. baskı). Ankara: Akademisyen Yayınevi.
  • Ercan, F., Körpe, G., ve Demir, S. (2018). Bir üniversite hastanesinde yataklı servislerde çalışan hemşirelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin algıları. Gazi Medical Journal, 29, 17-22.
  • Ekşi, H., ve Çiftçi, M. (2017). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanım durumlarının dinî inanç ve ahlaki olgunluk düzeylerine göre yordanması. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 4(2), 181-206.
  • Ergül, Ş., ve Bayık, A. (2004). Hemşirelik ve manevi bakım. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(1), 37-45.
  • Ergül, Ş., ve Bayık Temel, A. (2007). Maneviyat ve manevi bakımı derecelendirme ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, 23(1), 75-87.
  • Erişen, M., ve Sivrikaya, S. K. (2017). Manevi bakım ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 184-190.
  • Gaskin, I. M. (2002). Spiritual midwifery. Cambridge, UK: Summertown.
  • Ghorbani, M., Mohammadi, E., Aghabozorgi, R., ve Ramezani, M. (2021). Spiritual care interventions in nursing: An integrative literature review. Supportive Care in Cancer, 29, 1165-1181.
  • Gönenç, M. İ., Akkuzu, G., Altın, D. R., ve Möroy, P. (2016). Hemşirelerin ve ebelerin manevi bakıma ilişkin görüşleri.
  • Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 34-38.
  • Hall, J. (2016). Spirituality and midwifery. Spirituality across Disciplines: Research and Practice, 217-228.
  • Hiçdurmaz, D., ve Öz, F. (2013). Stresle başetmenin bir boyutu olarak spiritüalite. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(1), 50-56.
  • Kabakcı, E. N. (2019). Ebelerde spiritüal bakım yetkinliğinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Kavak, F., Mankan, T., Polat, H., Sarıtaş, Ç. S., ve Sarıtaş, S. (2014). Hemşirelerin manevi bakıma ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 21-24.
  • McSherry, W., ve Ross, L. (Eds.). (2010). Spiritual assessment in healthcare practice. MvK Update Ltd.
  • Kavas, E., ve Kavas, N. (2015). Hastalarda manevi bakım ihtiyacı konusunda doktor, ebe ve hemşirelerin manevi destek algısının belirlenmesi: Denizli örneği. Electronic Turkish Studies, 10(14).
  • Khorshid, L., ve Arslan, G. (2006). Hemşirelik ve spiritüel bakım. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 233-243.
  • Koç, S., Güler, H., ve Koç, R. (2023). Aile danışmanlığında spiritualitenin yeri. Institute of Health Sciences Journal, 8(1), 65-72.
  • Clements, W. M., ve Koenig, H. G. (2014). Aging and God: Spiritual pathways to mental health in midlife and later years. New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/ 9781315820422
  • Kostak, M. (2007). Hemşirelik bakımının spiritüal boyutu. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(6), 105-115.
  • Kostak, M. A., Çelikkalp, Ü., ve Demir, M. (2010). Hemşire ve ebelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin düşünceleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı, 218-225.
  • Kozier, B., Erb, G., Berman, A., Snyder, S. J., Buck, M., Yiu, L., ve Stamler, L. L. (2018). Fundamentals of Canadian nursing: Concepts, process, and practice. Pearson, 1096-1119.
  • Kurt, N. (2022). Kadın sağlığında spiritüal yaklaşım ve ebelik uygulamaları. The Journal of World Women Studies, 7(1), 51-57. http://doi.org/10.5281/zenodo.7459956
  • Küçük, L. (2014). Bakımda spiritüal yaklaşım. İçinde: Aştı, T. A., Karadağ, A. (Ed.), Hemşirelik esasları hemşirelik bilimi ve sanatı (1. baskı, ss. 1136-1145). İstanbul: Akademi Yayıncılık.
  • McEwen, M. (2005). Spiritual nursing care. Holistic Nursing Practice, 19(41), 161-168.
  • Mermer, G., Demirelöz Akyüz, M., ve Ozturk Can, H. (2019). Midwifery students’ perceptions of spirituality and spiritual care: An example from Western Turkey. Journal of Religion and Health, 58, 666-676.
  • Moloney, S., Gair, S. J. W., ve Birth. (2015). Empathy and spiritual care in midwifery practice: Contributing to women's enhanced birth experiences. Women and Birth, 28(4), 323-328.
  • Narayanasamy, A., ve Owens, J. (2001). A critical incident study of nurses’ responses to the spiritual needs of their patients. Journal of Advanced Nursing, 33(4), 446-455.
  • Pargament, K. I. (2007). Spiritually integrated psychotherapy (9. baskı). New York ve London: The Guilford Press.
  • Pour, H. A., ve Özvurmaz, S. (2017). Hemşirelik ve ebelik intörn öğrencilerinde manevi bakıma yönelik algı ve uygulama modelinin değerlendirilmesi. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(3), 225-233.
  • Sawatzky, R., ve Pesut, B. (2005). Attributes of spiritual care in nursing practice. Journal of Holistic Nursing, 23(1), 19-33.
  • Seybold, K. S., ve Hill, P. C. (2001). The role of religion and spirituality in mental and physical health. Current Directions in Psychological Science, 10(1), 21-24.
  • Tanyi, R. A. (2002). Towards clarification of the meaning of spirituality. Journal of Advanced Nursing, 39(5), 500-509.
  • Taylor, E. J., Gober-Park, C., Schoonover-Shoffner, K., Mamier, I., Somaiya, C. K., ve Bahjri, K. (2019). Spiritual care at the bedside: Are we practicing what we preach? Journal of Christian Nursing, 36(4), 238-243.
  • Taylor, E. J., Mamier, I., Ricci-Allegra, P., ve Foith, J. (2017). Self-reported frequency of nurse-provided spiritual care. Applied Nursing Research, 35, 30-35.
  • Türk, R. (2020). Ebelerin maneviyat ve manevi bakıma ilişkin görüşlerinin belirlenmesi: Kars örneği. Kafkas Journal of Medical Sciences, 10(2), 116-121.
  • Wong, K. F., Lee, L. Y. K., ve Lee, J. K. L. (2008). Hong Kong enrolled nurses perceptions of spirituality and spiritual care. International Nursing Review, 55, 333-340.
  • Yılmaz, M. (2011). Holistik bakımın bir boyutu: Spiritüalite, doğası ve hemşirelikle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 61-70.
Toplam 52 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ebelik (Diğer)
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Ezgi Aydan Aksoy 0000-0001-6235-9711

Mine Bekar 0000-0002-9994-9127

Yayımlanma Tarihi 28 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 13 Mayıs 2025
Kabul Tarihi 12 Haziran 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Aydan Aksoy, E., & Bekar, M. (2025). Spiritüalite Kavramı ve Ebelik. Sağlık Hizmetleri Araştırma Dergisi, 3(1), 28-32.
 Kapak Resmi İndir